نقش تاریخی ایلات افشار و بچاقچی در شکل‌گیری «گلیمِ پیچ‌باف» در ولایت کرمان

«گلیم پیچ‌باف» در ولایت کرمان از دست‌بافته‌های عشایری است که در بین بافندگان شهرستان‌های سیرجان، بافت و بخش‌هایی از جیرفت رایج گردیده و از مفاخر فرهنگی این نواحی است. این سوال پیش می‌آید که این شیوه‌ی بافندگی چگونه در ولایت کرمان شکل گرفته است و سابقه‌ی تاریخی آن به چه دوره‌ای می‌رسد؟ براساس منابع تاریخ محلی، مهم‌ترین ایلات در تولید «گلیم پیچ‌باف» در ولایت کرمان، ایلات افشار و بچاقچی بوده‌اند که در سده‌های گذشته از ولایت آذربایجان به ولایت کرمان مهاجرت کرده‌اند. بر اساس منابع تاریخ فرش، مناطق آذربایجان، قفقاز و آناتولی مراکز قدیمی این شیوه‌ی بافندگی گلیم محسوب می‌شوند. فرض مقاله بر این است که رایج شدن شیوه‌ی پیچ‌بافی گلیم در ایلات افشار و بچاقچی با حضور آنها در مقطعی از تاریخ در مراکز مزبور ارتباط مستقیم دارد. شیوه‌ی پیچ‌بافیِ گلیم در طی پانصد سال گذشته توسط ایلات افشار، بچاقچی و شول در ولایت کرمان به کار رفته و با هنر بومی مراکز بافندگی در این استان عجین گشته است. «گلیم پیچ‌باف» با خلاقیت و نوآوری بافندگان این ناحیه طی دهه‌های گذشته با نام «گلیم شیریکی‌پیچ» مطرح گردیده و نقش مهمی در فرهنگ و اقتصاد این منطقه بر عهده داشته است. عدم وجود تاریخچه‌ی متقنی از این دست‌بافته و اشارات کوتاه و گاهی ابترِ برخی منابع در این زمینه و عدم تطبیقِ علمی آنها با منابع تاریخی، این وظیفه را فرض کرد که با روش تحقیق تاریخی با استفاده از منابع تاریخ ملی، محلی و منابع تاریخ فرش این پژوهش تدوین گردد.